
Algemene beschouwingen op 9 juli 2025 bij perspectiefnota 2026

Vandaag wil ik bijna 383 jaar met u terug in de tijd gaan. Het is 3 september 1642. Een rustige dag op zee. In de buurt van Mauritius varen twee schepen. Een van de bemanningsleden tuurt vanuit het kraaiennest over de eindeloze watermassa. Hij ziet een aalscholver wegduiken, op zoek naar voedsel. Verder is het stil. Zijn collega’s werken hard aan dek, al laat het onderhoud van de schepen te wensen over.
Wat dat betreft is er in 383 jaar niet veel veranderd. Ook vandaag lukt het ons vaak niet om tijdig te investeren en onze kapitaalgoederen op peil te houden. Tijdens het raadsoverleg van 25 juni en de bijeenkomst met voetbalverenigingen op 4 maart werd dit pijnlijk duidelijk. Daarom dienen wij vandaag een motie in.
Twee dagen later, op 5 september, komen de schepen aan in Mauritius. De schepen, die in slechte staat verkeerden, worden gerepareerd. Er wordt brandhout gehakt en de bemanning krijgt toestemming om te jagen en zich tegoed te doen aan vlees, verse groenten en fruit.
Ook hierin zien we een parallel met het heden. Bij bedrijfsbezoeken horen wij keer op keer over het grote belang van mbo’ers voor de vele werkgevers in het Westerkwartier. Jongeren die hun handen uit de mouwen steken en zich willen ontwikkelen richting de toekomst. Deze jongeren zijn van onschatbare waarde. Wat ons betreft zou het fantastisch zijn als op een nieuwe campus ruimte komt voor (BBL-)mbo-opleidingen die aansluiten bij de behoefte van onze lokale werkgevers.
Overigens zijn deze jongeren bereid om, bij nacht en ontij, vele kilometers per fiets af te leggen. Dit vraagt om goede fietsverbindingen. De verbinding Leek–Zuidhorn is wat ons betreft een levensader van onze gemeente. We verwachten van gemeente én provincie dat zij samen een oplossing vinden voor een fietstunnel onder de A7. Wat de ChristenUnie Westerkwartier betreft stopt het daar niet: er moet ook een veilige en goede verbinding komen tussen Tolbert en Niekerk/Oldekerk. Zoals een carnivoor z’n tanden zet in een stuk vlees, zo moet het college zich vastbijten in deze belangrijke infrastructurele uitdagingen.
Op 8 oktober vertrekken de schepen weer vanuit Mauritius. Ze hebben een duidelijke opdracht: nieuwe gebieden ontdekken om handel mee te drijven. Dit was de visie van de beleidsmakers; het was aan de zeelieden om die visie in de praktijk te brengen. Vertaald naar vandaag: “Visies genoeg, nu de uitvoering.” Voor we het weten is het 2040!
Terug op het kraaiennest overziet het bemanningslid de twee schepen. Ze kunnen er weer een tijdje tegenaan – de basis is op orde. Hij pakt zijn mono kijker en tuurt in de verte, op zoek naar onbekend land. Juist achter de horizon liggen nieuwe kansen. Willen wij onze inwoners meenemen op zo’n reis, dan moeten we verder durven kijken dan onze eigen horizon.
Zoals een goede stuurman weet wanneer hij van koers moet veranderen om een behouden vaart te garanderen, verwachten wij dit ook van ons college. De (financiële) toekomst is onzeker. Daarom hebben we zeebonken nodig die niet terugdeinzen voor een stortbui uit Den Haag of een windstootje in deze raad.
Over de doden niets dan goeds. Commandant van de twee schepen, de Heemskerck en de Zeehaen, was Abel Tasman. Zijn levensloop bevat genoeg om kritisch op te reflecteren, maar hij is al jarenlang nauw verbonden met onze gemeente, en in het bijzonder met Lutjegast. Ook onderhouden wij warme banden met Tasmanië. Zo gaan we om met de schouders waarop wij mogen staan – de generaties die ons voorgingen. Als ChristenUnie Westerkwartier zijn wij boos over de kille houding van het college ten aanzien van het begraafplaatsenbeleid. Gelukkig bracht een motie beweging. Juist de mensen die jarenlang hebben bijgedragen aan onze samenleving verdienen een rustplaats in de omgeving waarmee zij vertrouwd zijn.
Abel Tasman tekende voor tien jaar bij de VOC, zodat hij zijn vrouw mee kon nemen naar Batavia. Hij begreep als geen ander het belang van een stabiele thuissituatie. Wij gunnen iedereen zo’n situatie. Helaas is de praktijk vaak weerbarstiger. Er is een verband tussen scheidingen en jeugdzorg, al is het geen eenvoudig causaal verband. Voorkomen is beter dan genezen. Wij zouden graag zien dat onze gemeente, samen met haar partners, mogelijkheden biedt voor (relatie)therapie aan partners en gezinnen.
De meicirculaire – die niet is verwerkt in deze perspectiefnota – laat financiële meevallers zien. Wij zijn blij met de toezegging van de wethouder tijdens het raadsoverleg om het surplus uit de algemene reserve niet in te zetten om de begroting van 2026 sluitend te maken. Zo kan dit eenmalige bedrag worden ingezet voor 2027, wat een nieuw college een ontspannen start geeft. Daarmee kunnen zij voortvarend aan de slag en is er – wat de ChristenUnie Westerkwartier betreft – geen ruimte meer voor calimerogedrag.
Als raad gaan we er even tussenuit: genieten van het zomerreces. Of je nu gaat kamperen of flaneren, lekker thuisblijft of de andere kant van de wereld, bijvoorbeeld Tasmanië, opzoekt – als fractie van de ChristenUnie wensen wij iedereen de onmisbare zegen van God toe met de woorden uit Handelingen 27:23-24, vrij vertaald:
“God heeft ons geen kalme reis beloofd, maar wél een behouden aankomst.”
Namens de fractie van ChristenUnie Westerkwartier
Koos Siegers