Lokale partijen in het Westerkwartier
Het verschijnsel lokale partij is voor de meeste inwoners van Leek en Zuidhorn nieuw omdat al jaren alleen partijen meedoen die ook landelijk bestaan. In Grootegast is dat anders omdat VZ 2000 al jaren meedoet en zelfs de grootste partij is. En in Marum zijn sinds de laatste verkiezingen zelfs twee lokale partijen actief: Gemeentebelangen en Toekomst voor Marum.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 21 november a.s. doen twee lokale partijen een gooi naar de zetels. VZ Westerkwartier is de opvolger van VZ 2000, op de lijst staan kandidaten uit alle huidige gemeenten, Geertje Dijkstra (raadslid VVD Zuidhorn) is beoogd wethouder. Sterk Westerkwartier is nieuw, op de lijst staat een aantal kandidaten dat tot voor kort voor de VVD actief was, maar ook oud-leden van andere partijen. Bijvoorbeeld Kornelis Jansma, die in Marum raadslid was voor achtereenvolgens ChristenUnie, CDA en Toekomst voor Marum, en ook een periode wethouder voor het CDA.
Landelijk gezien hebben lokale partijen steeds meer aanhang. Genoemde partijen schermen daar ook mee en verwachten goede uitslagen. De meeste lokale partijen geven aan dat zij, in tegenstelling tot partijen die ook landelijk georganiseerd zijn, onafhankelijk zijn en los van landelijke dogma’s acteren. Ze doen voorkomen dat die andere partijen aan de leiband van de landelijke partij lopen en weinig bewegingsvrijheid zouden hebben. 

Lokaal beter?
Maar is dat nu wel zo, wat is de ruimte die politici van CDA, PvdA, VVD, GroenLinks, D66, 50 Plus en ChristenUnie krijgen van hun landelijk verband?
Ik kan niet voor alle partijen spreken en weet dat bijvoorbeeld bij de SP vrij strakke relaties bestaan tussen landelijk en lokaal niveau. Maar bij de meeste partijen en zeker bij de ChristenUnie is de lokale afdeling en de lokale fractie onafhankelijk en kunnen lokale raadsleden (en moeten zij zelfs wettelijk!) zonder last of ruggenspraak beslissen.
Natuurlijk moet toestemming gevraagd worden om de naam te mogen gebruiken en moeten de kandidaten lid zijn van de partij en de grondslag dus onderschrijven, maar dat is logisch en zij willen ook niet anders.
Angst voor een leiband en landelijke dogma’s is dus helemaal niet nodig! 

Landelijke en provinciale contacten heel nuttig!
Volgens mij geldt zelfs het tegendeel: lid zijn van een landelijke partij heeft alleen maar voordelen voor gemeenteraadsleden en wethouders. Zij hebben contacten met partijgenoten op provinciaal, landelijk en zelfs Europees niveau.
Wat waren ze in Assen blij dat ze direct met fractievoorzitter Arie Slob van de ChristenUnie in de tweede kamer konden schakelen toen de kazerne in Assen gesloten dreigde te worden. En wat zijn we in Zuidhorn blij met contacten in de provincie en het rijk als het bijvoorbeeld over gaswinning gaat. En mijn SGP-collega op Urk met de contacten die hij heeft in het Europees parlement als het over visserij gaat. Zelf heb ik ook korte lijnen naar de bestuurders op de andere niveaus en maak ik daar waar nodig op gepaste wijze gebruik van.
Een ander voordeel zijn de opleidingsmogelijkheden en de bijeenkomsten en congressen die regionaal en landelijk worden georganiseerd. Ik zou ze niet willen missen en dat hoor ik ook van collega’s van andere partijen.
Onlangs ontmoette ik tijdens een tweedaagse van de VNG commissie Participatie, Schuldhulpverlening en Integratie een collega-wethouder van een lokale partij. Hij was zo blij met zijn lidmaatschap van de commissie, want, zei hij, dan ontmoet ik tenminste ook eens andere bestuurders. Hij was echt jaloers op de contacten van collega’s van landelijke partijen. Overigens zijn inmiddels binnen de VNG ook (terecht!) veel bestuurders van lokale partijen actief, maar zij missen structuren en communicatielijnen.

Lokaal zijn we allemaal!
Wat mij betreft moet de inzet van de verkiezingen niet zijn of we lokale partij zijn of niet. Zowel lokale partijen die niet landelijk georganiseerd zijn als partijen die dat wel zijn hebben de inwoners van het Westerkwartier iets te bieden. Laten we het daarover hebben in de campagne, over de inhoud.
Samen geloven in het mooie, sterke, kerngezonde Westerkwartier! Yes, we cu! 

Bert Nederveen, 4 oktober 2018 

Reacties zijn welkom via Twitter (@bertnederveen), email (bert.nederveen@westerkwartier.nl), telefoon (0594-508805) en natuurlijk persoonlijk.