Een vast ritueel in Den Haag: Op de derde dinsdag van september wordt de miljoenennota aangeboden aan de tweede kamer. Wij hebben vandaag ook een koffertje meegenomen. Om direct alle illusies maar weg te nemen, daarin zitten niet de miljoenen die nodig zijn in de komende jaren.

Deze koffer is gevuld met gereedschappen die wij hard nodig hebben om het Westerkwartier te bouwen en te onderhouden.

Ik heb bijvoorbeeld een kniptang meegenomen. De kosten voor ons groen onderhoud stijgen nogal. Dat komt onder andere door de grote hoeveelheden heggen en hagen die wij hebben. Dat wij zoveel heggen hebben ligt natuurlijk ook wel aan onszelf. In heel veel notariële aktes staat dat eigenaren de heg moeten laten staan en dat de gemeente zorgdraagt voor het onderhoud. Waarom heeft het college ervoor gekozen om dit zo expliciet vast te leggen en is het college het met ons eens om dit vanaf heden niet langer notarieel vast te laten leggen?

Nu blijkt dat het onderhoud van de openbare ruimte zoveel duurder wordt, heeft het college twee opties. Of u vraagt om extra geld. Daarvoor kiest u in deze perspectiefnota. Of u gaat terug naar de raad om een discussie te voeren over het onderhoudsniveau. Wat de ChristenUnie betreft zijn op dit gebied de financiën leidend en niet de ambities.

U bent natuurlijk reuze benieuwd wat ik nog meer heb meegenomen in mijn koffer (pakt hamer).

De gemeentelijke visie op het centrum van Zuidhorn is tot stand gekomen in overleg met de winkeliersvereniging, de historische vereniging, marktkooplieden en inwoners. Zij hebben op verschillende bijeenkomsten hun wensen duidelijk gemaakt. Een schitterende manier van participatie. Nu blijkt echter dat het college voornemens is om de visie anders uit te voeren. Allicht met goede redenen, maar wat ons betreft moet dan de gemeenteraad hiermee instemmen en kan dit niet middels een brief aangekondigd worden. Wat ons betreft slaat u daar de plank flink mis. Kan de wethouder ons toezeggen dat we hier als raad nog over geraadpleegd worden?

Voor de ChristenUnie een hamerslag. Wij zijn blij met de voorgenomen investeringen bij VEV’67, de Spartanen en vv Ezinge.

Nu ik de hamer toch nog in handen heb pak ik er direct maar een aantal piketpalen bij. Soms lijkt het alsof er rond de bouw van een woning niets gebeurt. Het eerst zichtbare vanaf schetsontwerp tot realisatie zijn de piketpalen. Goed dat deze zijn gezet voor een mooi recreatiebeleid in de gemeente. Dat wij hier zo mooi wonen, willen we graag ook aan anderen laten zien.

Als raad hebben wij dit jaar: solidair en dichtbij, visie en aanpak armoede vastgesteld. Kort daarna kwamen wij in contact met een jong gezin uit onze gemeente. Afkomstig uit Syrië en nu hier om een toekomst op te bouwen als gezin. Naast het zijn van een goede vader wil de man in dit gezin ook een goed gezonde financiële toekomst opbouwen en zodoende volgt hij een entree opleiding, die nog niet toereikend is voor een baan met bestaanszekerheid. Er zal een vervolgopleiding gevolgd moeten worden voor betere kansen op de arbeidsmarkt. Van bijstandsuitkering, wat al geen vetpot is, gaan ze naar een lening bij de DUO, omdat bij het doen van een studie het recht op bijstandsuitkering vervalt. Waardoor ze met schulden en dus nog grotere armoede een start gaan maken in onze gemeente. Wat de ChristenUnie betreft gaan wij deze mensen financieel niet strippen, maar houden we de behuizing om de draad, daarom dienen wij een motie in. 

Bijna traditioneel is de inspraak van Humanitas voor behandeling van deze nota. Wij zijn enorm blij met het werk dat Humanitas en andere organisaties doen rondom voornamelijk de schuldhulpverlening en een gezonde gezinssituatie. Hoe kan het dat er jaarlijks aan de bel getrokken wordt door Humanitas? Kan het college afspraken maken met deze organisaties waardoor ze langjarig vooruit kunnen?

Het is nu zo’n anderhalf jaar geleden dat de parlementaire enquêtecommissie in haar rapport aangaf dat er recht gedaan moet worden aan de Groningers. Het is goed dat er werk wordt gemaakt van een ‘Nij begun’. Nog eerder was er het rapport over de toeslagenaffaire en helaas is dat vandaag allemaal nog niet opgelost. “Wat maken ze er in Den Haag een potje van”, zeggen wij dan al snel. In de koffer zit ook een meetlat. Deze lat is een waarschuwing voor onszelf. Ook hier in het Westerkwartier zijn casussen waarbij inwoners zich compleet verkeerd behandeld voelen en het idee hebben dat de gemeente meet met twee maten. Hoe kan het, dat in al deze situaties er geen actieve informatie heeft plaatsgevonden naar deze inwoners?

Huh, een breinaald? Deze had niet in mijn koffer moeten zitten. Maar nu ik toch een naald in handen heb, is het maar een klein bruggetje naar de huidige burgemeester van Rotterdam:

Kortgeleden sprak Ahmed Aboutaleb over het coke gebruik in Rotterdam. Rioolonderzoek heeft aangetoond dat er 60.000 lijntjes coke per avond worden gebruikt in Rotterdam. Het Westerkwartier is qua inwoneraantal tien keer zo klein als Rotterdam. 6.000 lijntjes coke op een avond door het riool van het Westerkwartier. Omdat we hier graag naïef zijn op dit punt is het natuurlijk slechts half zo erg bij ons. 3.000 lijntjes coke in het Westerkwartier per avond, nog afgezien van ander middelen- en pillengebruik. Dat is toch niet normaal? Als ChristenUnie hebben wij hier al vaker aandacht voor gevraagd. Het inhoudelijke gesprek heeft echter nog steeds niet plaatsgevonden. Kan het college ons beloven dit jaar nog een inhoudelijk gesprek over dit onderwerp te laten plaatsvinden?

Het laatste wat ik heb meegebracht is een zaag. Er komen steeds meer mogelijkheden voor woningsplitsingen, de zaag gaat dan letterlijk en figuurlijk door de woning heen. Wat de ChristenUnie betreft zouden er nog meer mogelijkheden moeten komen. Nu kun je bijvoorbeeld wel een zorgwoning aan je erf toevoegen. Zonder zorg is dat niet mogelijk. Als je echter ergens met plezier woont en graag wat kleiner wilt, kan dat niet gerealiseerd worden, waardoor zoon- of dochterlief niet in het ouderlijk huis kan gaan wonen. U hoeft niet direct bij de provincie of het rijk te gaan zagen, in dit geval volstaat netjes vragen! Wil het college deze handschoen oppakken?

Voorzitter, ik sta hier met een lege koffer. Als wij naar de perspectiefnota kijken, wordt dit vanaf 2026 ook onze toekomst. Het eerste jaar zullen we nog overleven, maar na verloop van tijd raakt alles op. Met een lege koffer kun je niet uit de voeten bij de klus die wacht, daarom is een timmerman zuinig op zijn gereedschap. Daarom kreeg Jozef al in de bijbel de opdracht om in de vette jaren te sparen voor de magere jaren. Sindsdien is het altijd zo geweest dat er bergen van hoogconjunctuur en dalen van laagconjunctuur zijn. Als je in het dal loopt heb je één voordeel, bij het ravijn kun je niet naar beneden vallen…

Toch willen wij bij deze van harte oproepen om nu te zorgen voor een goed gevulde koffer. Het is altijd makkelijk als je een paar extra schroeven mee hebt, je kunt er dan zeker van zijn dat alles op z’n plek blijft zitten. Of die schroeven nu bestaan uit het verhogen van de OZB of kritisch kijken naar eigen ontwikkelingen, maakt ons daarin niet uit. Wij staan in ieder geval genoeg met onze werkschoenen in de klei om niet meer te verwachten dat onze kist wel gevuld wordt door onze ouweheer in Den Haag.

Er moet een grote prestatie geleverd worden, “daarvoor zijn twee dingen nodig: een plan, en net niet genoeg tijd.” In deze perspectiefnota zien wij een begin van de schets, maar om een woning te bouwen is meer nodig. De knoppen waaraan we kunnen draaien zijn meegenomen, dat is prettig, maar welke effecten het zou opleveren als we aan die knoppen gaan draaien, dat is nog diffuus. Dus wat is dan het perspectief, welke mogelijke woningen zouden we kunnen bouwen? Of waar hebben we te verbouwen? En gaat het dan om een likje verf, of moeten er daadwerkelijk gesloopt worden?  Als we niet uitkijken hebben we straks niet genoeg tijd en geen concreet plan.

Een mooi geleverde prestatie zien wij terug in de mid-term review van het college. Knap werk, college en medewerkers van dit huis!

Richting de begroting verwachten wij van het college een eerste, kleine prestatie. Het tekort van 2,1 miljoen euro in 2025 vinden wij uitlegbaar. Hoger mag het tekort wat ons betreft niet zijn. Wij hopen en verwachten daarbij dat het huidige tekort niet even snel gedekt wordt door de verkoop van de ARCG.

Als raad gaan we er even tussenuit. Genieten van het zomerreces. Als fractie van de ChristenUnie willen wij iedereen de onmisbare zegen van God toewensen met de woorden uit Prediker 4 vers 6 Maar beter is één hand gevuld met rust dan beide vuisten vol gezwoeg en najagen van wind.